Satranç Deyip Geçme

Halil MANUŞ

Satranç bir strateji oyunudur. İyi bir strateji uygulayabilmek için iyi bir düşünme metoduna sahip olmak gerekir.

Ben yaşadığımız hayatı da bir satranç oyununa benzetirim. Bu bendeki benzetiş öyle bir zamanda farklı bir hale büründü ve duygularımı kaleme aldım, sonuçta bir şiir çıkmıştı. Şiirimi okuyan değerli okurum ve aynı zamanda meslektaşım Mehmet Çakı Bey, öyle bir yorum yazmış ki; şiire ayrı bir anlam kazandırmış. Kendisine buradan özellikle teşekkür ediyorum.

Bugünkü yazımı şiirime ve Mehmet Bey’in yorumuna ayırdım. İsterseniz önce şiiri okuyalım, devamında noktasına virgülüne dokunmadan yapılan yorumu görelim, ne dersiniz? İşte o şiir:

SATRANÇ GİBİ

Satranç gibi hayatta, sıra sende

Yapmadan önce hamle, hele bir dur

Vezir için birkaç piyon versen de

Mat yapmak için akıllı plan kur.

Rakibin, zayıf anını beklerken

Sıkıştırarak birde şah-mat derken

Durma öylece, deme daha erken…

Kullan filini, ortalığı savur.

Savaş yönetiyor gibisin sanki

Yenilme hissi olabilir belki

Sana yapılacak hamleyi bil ki;

Rakibini kendi oyunuyla vur.

Bırak piyonu alacakmış, alsın

İsterse hep senin alana dalsın

Yeter ki şah korumasız kalmasın

Cephende kale ile set oluştur.

Kimin için gitmişti piyonların?

Sür ileri, şâha kalksın atların.

Duyulsun erkekçe tok naraların.

Oyunda olsa kazanmak, ne onur…

HALİL MANUŞ

-/-

Şimdide bu şiire yapılan yoruma bir bakalım:

“Şiirine ne diyeceğimi bilemedim.

Satranç hayatın ta kendisi kişiliğin aynasıdır.

Satranç oynayan herkes ama herkes kendi hayatını oynar.

Heyecanını, zevkini, neşesini, panik ataklığını veya sabrını satranç oyununda yansıtır.

Satranç oyuncusunu seyredenler oyuncuların kişilik bilgilerini rahatlıkla tespit edebilir.

Bırak piyonu alacakmış, alsın

İsterse hep senin alana dalsın

Yeter ki şah korumasız kalmasın

Cephende kale ile set oluştur.

Piyon oyunun en önemli unsurlarındandır.

Piyon hareket ettiği noktaya dönmeyen tek taştır.

Bin düşünüp bir hamle yapmayı gerektirir.

Satrançta tempo önemlidir.

Sen rakibini sürekli meşgul edersen rakip senin istediğin gibi oynamak zorunda kalır.

Böylece oyunun hâkimi olur ve yönlendirirsin.

Koruma alanına rakip saldırılarını serbest bırakırsan sen rakibin isteğini yaparsın.

Osmanlı bunun için serhat boyları oluşturmuştur.

Her şeye rağmen iyi bir şair olmuşsun tebrik ederim. Mehmet ÇAKI”