Bilindiği gibi 8 Mart, tüm dünyada Emekçi Kadınlar Günü olarak kutlanmaktadır. Her ne kadar günümüzde, ilan ediliş amacından sapmış ve kapitalizmin oyuncağı haline getirilmişse de bu özel günün var oluş hedefi, kadın emeğinin hiçe sayılmasına ve kadınların ikinci sınıf vatandaş olarak görülmesine dikkat çekmektir. Tüm dünyanın inkâr edilemez bir gerçeği olarak, kadınlar, gerek iş yaşamında, gerek toplumsal hayatta sürekli ayrımcılığa uğramaktadırlar.

Engelli kadınlar ise bu ayrımcılığı iki katıyla hissetmektedir. Engelli kadın, toplumsal hayatta çoğu zaman cinsiyetsiz kabul edilir ve kadınlığı bile önemsenmez. Eğer kendisine yapılacak muamelenin farkında olamayacak derecede yeti farkına sahipse, bir çoğu aile bireyleri ya da çok yakınlarınca işlenen cinsel istismar suçunun mağduru olur ve hatta bu durum süreklilik arz eder. Aile içi şiddet, özellikle engelli kadınlar söz konusu olduğunda, hem psikolojik hem fiziksel olarak sürekli gözlemlenen bir durumdur. Akşam belli bir saatten sonra sokaklar, bir eylem sırasında alanlar, bir eğlence mekânında ortamın engelli kadın için iki kat tehlikeli olduğuna inanılır ve buralardan uzak durmak zorunda bırakılır.

Eğitim hayatında, yer alması iki kat mücadele gerektirir. Çünkü hem kadındır hem engelli. İstihdam alanında da aynı sorunlarla karşılaşır. Kadın olduğu için birçok iş kolundan uzaklaştırılırken, engelli olduğu için de kendi yeteneği ve aldığı eğitim alanında çalışma imkânı bulamaz. Kendisine lütuf gibi sunulan işi kabul edip, varlığını hissettirme çabasına girer. Siyasi faaliyet yürütmek ya da sivil toplum örgütlerinde söz sahibi olmak isterse, erkeklerin onayına ve kotaya tabi tutulur. Sözde eşitlik savunucuları tarafından, bir fedakarlık gösterisi gibi kadınların partilerinde ya da sivil toplum örgütlerinde yer alacağı ya da aldığı bildirilirken, aynı kişilerce, ev ve iş yaşamlarında kadın hep ikinci planda bırakılır. Dahil oldukları oluşumlarda söz sahibi olamaz ya da erkek egemenliğinde ortaya konan fikirlerin savunucusu olmaya zorlanırlar.

İşte bu çerçeve göstermektedir ki engelli kadın, kendi hemcinslerinin uğramış olduğu ayrımcılığın iki katı ile mücadele etmek ve varlığını ortaya koymak zorundadır. Bu aşamada, gerek kamu kurumlarına gerekse yerel yönetimlere düşen görev; toplumun tüm bireylerinin eşit haklara sahip olduğunu kabul edip; bu eşitliği sağlayacak gerekli düzenlemeleri yapmak; engelli kadınların toplumda daha fazla varlık gösterebilmesi için, eğitim olanaklarını artırmak ve hatta bu alanda özel takip mekanizmaları geliştirmek; kamu güvenliğini artırmak ve kalıp önyargılar değil, gerçek çözümlerle, engelli kadının hayatın her alanında özgürce var olabilmesini sağlamak; istihdam alanında, engelli kadının kendi tercihine göre ve eğitim aldığı ya da yetenekli olduğu alanda çalışabilmesi için gerekli düzenlemeleri yaparak, aktif kontrollerle bu düzenlemelerin uygulanmasını sağlamak; engelli kadının siyasi hayatta ve sivil toplum örgütlerinde daha etkin rol alabilmesi için, var olan kotaların yükseltilmesini sağlamak ve örgütlenme alanında eğitimler vermek; kent düzenlemesini erişilebilir biçimde planlayarak; kent içi ulaşım ve seyahati güvenli hale getirmek; engelli kadınları, toplumun her kesimiyle bir araya getirecek,

sürdürülebilir ve yürütülebilir gerçekçi projeler üretmek veya bu projeleri üretenleri desteklemek; cinsel istismar ve aile içi şiddeti önlemeye yönelik etkin ve uygulanabilir mevzuat düzenlemeleri ile bu düzenlemelerin yürütülebilirliğini sağlayacak mekanizmaları oluşturmak; bu tarz suçlarda, özellikle kadınların korunmasına yönelik ve mahremiyeti sağlayıcı tedbirler almak; bilgilendirici ve eğitici kamu spotlarıyla toplumsal bilinci artırmak olarak belirtilebilir.

Bugün gelinen noktada, kadınların cumhuriyetin ilk yıllarında sahip oldukları eşitlikten çok uzak oldukları ve kendilerine bundan neredeyse yüz yıl önce verilen hakları yavaş yavaş kaybetmeye başladıkları açıktır. Cumhuriyet’imizin kurucusu Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk, kadınlara verilmesi gereken önemi, “İnsan topluluğu kadın ve erkek denilen iki cins insandan mürekkeptir. Kabil midir ki, bu kütlenin bir parçasını ilerletelim, ötekini ihmal edelim de kütlenin bütünlüğü ilerleyebilsin?” sözüyle açıkça ortaya koymuştur. Aydınlık, eşit, özgür ve demokratik bir toplum için unutulmamalıdır ki toplumlar kadın ve erkeğin, eşit haklarla ve eşit mücadelesiyle yükselir ve ilerler. Bu bağlamda, engelli kadınlar, toplumun tüm unsurları gibi temel unsurlarındandır ve hayata eşit katılım hakkına herkes kadar sahiptir. Çok daha özgür, eşit ve demokratik günlerde, Sekiz Mart Dünya Emekçi Kadınlar Gününü hak ettiği coşkuyla kutlamak ümidiyle. Basına ve kamuoyuna saygıyla duyurulur.

Av. Sevgi MART GÖCEN

Altınokta Körler Derneği Denizli Şubesi Eğitim Sekreteri

Altınokta Körler Derneği Kadından Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı